Na początku tego roku wydaliśmy numer Kontaktu zatytułowany „Czyj papież?”. Zastanawialiśmy się, czy istnieje pokolenie JP2 i kto je tworzy, ale przede wszystkim próbowaliśmy sami zmierzyć się z postacią jednego z największych Polaków XX wieku, wobec którego narasta w ostatnim czasie coraz więcej kontrowersji. Nasz numer odbił się echem w środowiskach katolickich i nie tylko.
Zostaliśmy w tym roku poproszeni o objęcie patronatem wystawy zatytułowanej „Papież” organizowanej przez Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK. To kolejna wystawa prezentująca różnorodne wypowiedzi artystyczne odnoszące się do biskupa Rzymu. Pierwsza miała miejsce w 2014 roku. Teraz, z okazji stulecia urodzin Karola Wojtyły (1920–2005), Jana Pawła II, Muzeum przygotowało prezentację poświęconą w całości fenomenowi jego osoby.
Punkt wyjścia wystawy stanowią prace z Kolekcji MOCAK-u – dzieła Rafała Bujnowskiego i Volkera Hildebrandta. Skupiają się one na masowej produkcji wizerunków papieża, kulcie przedmiotów, z którymi miał styczność, oraz na sposobie prezentacji przez media istotnych dla jego pontyfikatu wydarzeń.
Mateusz Sarzyński, bez tytułu, 2017, fotografia, courtesy M. Sarzyński
Te prace zostają dopełnione dziełami skupiającymi się na różnych aspektach obecności Jana Pawła II w świadomości społecznej. Z jednej strony odnoszącymi się do wydarzeń z czasu jego pontyfikatu: pielgrzymek do ojczyzny (Wojciech Plewiński, Hubert Czerepok) czy zamachu na jego życie w 1981 roku (Edward Dwurnik, Mounir Fatmi), z drugiej – pokazującymi, jak obrazy kreowane przez media utrwaliły się w naszej świadomości (Marcin Maciejowski, The Krasnals). Najbardziej oczywistym przejawem fascynacji Janem Pawłem II jest komercjalizacja jego wizerunku – adoracja postaci poprzez produkty mające umacniać kult (Peter Fuss). Inny przykład stanowi chęć budowania wspólnoty poprzez udział w tworzeniu portretu papieża (Piotr Uklański). Kontrowersyjny wymiar fenomenu Jana Pawła II pojawia się, kiedy jego wizerunek zostaje umieszczony na ciele w formie tatuażu (Mateusz Sarzyński).
Wystawie towarzyszy polsko-angielska publikacja zawierająca tekst kuratorski, krótkie biogramy artystów biorących udział w wystawie oraz esej Stanisława Obirka, antropologa kultury, który ukazuje fenomen Jana Pawła II w kontekstach historycznym, religijnym i kulturowym.
ilustracja okładkowa: The Krasnals, Whielki Krasnal, Papież Jan Paweł II leworęcznie błogosławiący, 2011, olej / płótno, 55 × 46 cm, kolekcja prywatna
Artyści: Rafał Bujnowski, Hubert Czerepok, Edward Dwurnik, Mounir Fatmi, Peter Fuss, Volker Hildebrandt, Marcin Maciejowski, Wojciech Plewiński, Mateusz Sarzyński, The Krasnals, Piotr Uklański
Kurator: Delfina Jałowik
Koordynator: Mirosława Bałazy
Czas trwania wystawy: 12.5.2020–20.9.2020
Miejsce: Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK; Galeria Beta
Wystawa objęta patronatem medialnym przez Magazyn Kontakt.
