Bezpośredni kontakt z materiałem jest bardzo przyjemnym elementem pracy twórczej, a bliska i pełna wzajemnego zrozumienia współpraca z rzemieślnikiem niesie ze sobą szanse na osiągnięcie więcej niż zadowalających efektów. Obiekt ręcznie wytworzony to rodzaj fenomenu, którego podstawą jest nie tylko materia fizyczna, ale również zdolności obróbki, jakimi wykazał się twórca oraz jego wrażliwość.
 
“Los Olivares” to projekt, który został oparty na współpracy między rzeźbiarką a pracownią rzemieślniczą. W lutym 2014 roku otrzymałam możliwość zrealizowania projektu artystycznego w Hiszpanii. Zdecydowałam się nawiązać kontakt z warsztatem, który kultywowałby tradycyjne techniki manualne, a jednocześnie wykazywałby zainteresowanie innowacją w zakresie wzornictwa.
 
Nazwa projektu “Los Olivares” (hiszp.”gaje oliwne) odnosi się do krajobrazu prowincji Jaén na południu Hiszpanii. To właśnie w położonej w tym rejonie miejscowości Úbeda znalazłam rzemieślnika, który był chętny do współpracy i otwarty na nowe propozycje. Alfarería Tito, czyli warsztat garncarski z długą rodzinną tradycją pracy w ceramice, to miejsce, w którym przez trzy miesiące rozwijał się projekt. Juan Pablo Martínez “Tito” podjął się współpracy, której efekty miałyby unowocześnić wizerunek firmy, założonej w 1965 roku przez jego ojca, Juan Martínez Vilacañas, znanego jako “Tito”. Zarówno ojciec, jak i syn do perfekcji opanowali metodę toczenia gliny na kole- prezentują dogłębne wyczucie tego materiału, a jednocześnie czynnie uczestniczą w reaktywacji hiszpańskich technologii rzemieślniczych.
 

W mojej rzeźbie bardzo ważny jest proces pracy ręcznej. Posługuję się różnymi materiałami, bardziej lub mniej tradycyjnymi technikami. Od dłuższego czasu w centrum moich zainteresowań znajdowało się drewno. Stopniowo zdobywając doświadczenie w pracy z tym tworzywem, zdecydowałam, że nie chciałabym ograniczać się do jednego tylko medium. Materia organiczna ma bardzo wiele do zaoferowania, a praca manualna pozwala na jej odkrywanie i zdobywanie fascynujących doświadczeń – każdy materiał ma inne właściwości, a tym samym niesie ze sobą odmienne wartości zmysłowe.
 

Umiejętność posługiwania się narzędziami to jedna rzecz, a projektowanie- druga. Kombinacja tych dwóch czynności jest konstruktywnym, urozmaiconym procesem. Bezpośredni kontakt z materiałem jest bardzo przyjemnym elementem pracy twórczej, a bliska i pełna wzajemnego zrozumienia współpraca z rzemieślnikiem niesie ze sobą szanse na osiągnięcie więcej niż zadowalających efektów. Obiekt ręcznie wytworzony to rodzaj fenomenu, którego podstawą jest nie tylko materia fizyczna, ale również zdolności obróbki, jakimi wykazał się twórca oraz jego wrażliwość. Praca z tym, co namacalne wzbudza ciekawość i prowokuje do przekraczania granic, eksperymentowania, poszukiwania nowych rozwiązań. Projekt “Los Olivares” został oparty na przeświadczeniu, że praca rzemieślnicza jest mocnym kontrapunktem dla (nad)produkcji przemysłowej, a tworzywa naturalne są w stanie sprostać wielu oczekiwaniom współczesnego wzornictwa, nie ustępując miejsca tym syntetycznym.
Za motyw przewodni ceramicznych form „Los Olivares” wybrany został okoliczny pejzaż, a konkretnie- niekończące się pasma wzgórz zarośniętych uprawnymi gajami oliwnymi, ograniczone tylko linią gór parku narodowego Sierra de Cazorla, Segura y Las Villas. We współpracy z Juan Pablo “Tito” powstała seria dekoracyjnych mis i talerzy. Wzory, którymi pokryta jest powierzchnia naczyń są nie tylko interpretacją lokalnego krajobrazu, ale też- odzwierciedleniem moich zainteresowań sztuką ornamentalną oraz próba zaszczepienia usystematyzowanych wzorów na grunt współczesnej estetyki, zrywając z hegemonią symetrii.
 

Alfarería Tito to wyróżniający się na tle innych warsztat ceramiczny, który zdecydowanie poszukuje nowych sposobów zastosowania ceramiki, otwierając się na nowe formy. Związani z warsztatem Juan Pablo “Tito” oraz Elena Rodríguez poszukują innowacji w dziedzinie garncarstwa, odnawiając wizerunek tego rzemiosła, tak mocno osadzonego w tradycji Úbedy. Realizując projekt “Los Olivares” podjęliśmy próbę dalszego poprowadzenia tych formalnych unowocześnień.
 
Podczas pobytu w Úbedzie udało mi się też nawiązać współpracę z pracownią tkacko-powroźniczą Ubedies Artesanía (technika wyplatania z traw ostnicy- po hiszpańsku esparto), we współpracy z którą wykonaliśmy według autorskiego projektu trzy kosze, nazywane „Cornucopiami”, wnosząc nowe propozycje do tradycji także i tego rzemiosła.
 

 
Projekt odbył się dzięki wsparciu Fundacji Instytut Innowacji. Olga Micińska jest stałą współpracowniczką „Kontaktu”.
 

Jeśli nie chcą Państwo przegapić kolejnych wydań naszego tygodnika, zachęcamy do zapisania się do naszego newslettera.