To była umowa: państwo dba o nasze godne warunki pracy i godziwe wynagrodzenia, a my nie strajkujemy i zapewniamy ciągłość funkcjonowania państwa. My się wywiązujemy. A kolejne rządy nie.

Społeczeństwo jest spolaryzowane, podziały klasowe nakładają się na polityczne, tożsamościowe czy etniczne. Jednocześnie Chilijczycy podejmują radykalny eksperyment, próbując napisać umowę społeczną od nowa.

O lekturach polecanych – i mniej – na jesienne wieczory pisze Hubert Walczyński.

Tomasz Markiewka – Nic się nie działo, Wydawnictwo Czarne Markiewka napisał wciągającą książkę o tym, że nic się nie działo. A konkretnie: o historii życia swojej babki w niewielkiej wsi położonej pomiędzy Toruniem a Bydgoszczą. Pisaną z wewnątrz – w oparciu o historię mówioną, a nieraz i przeżywaną przez samego autora. Przez tę historię przebija migawkami historia Polski ubiegłego...

Mamy rządowy program na rozwój infrastruktury, mamy duże pieniądze, ale ostatecznie w jednym z najbardziej wykluczonych transportowo regionów nic się nie zmieni.

Jak przeżywa się świat z perspektywy pogotowia ratunkowego? Za czym tęskni i czego tak naprawdę szuka Magdalena Okraska? Czy istnieje czuły i kochający mężczyzn feminizm? Hubert Walczyński poleca lektury na czerwcowe popołudnia, wieczory i długie weekendy.

Czego dowiedzieliśmy się po ponad 5 tygodniach od rosyjskiej inwazji na Ukrainę? Jakie najważniejsze wnioski powinniśmy wyciągnąć? Na te pytania odpowiadają przedstawiciele nowego pokolenia polskiej lewicy, konserwatystów i liberałów. Zapraszamy do lektury „krótkiego Spięcia”.

Podatki nie są po prostu niskie lub wysokie. Są wysokie dla jednych, a niskie dla drugich. W dzisiejszej Polsce najwyższe są dla ubogich, niskie dla bogatych, a globalne korporacje nie płacą ich wcale.

Każdego dnia jesteśmy bombardowani informacjami o zamachach, prześladowaniach i morderstwach. Takie historie są poruszające, bo uderzają w ład i harmonię codziennego życia społecznego. Tymczasem ten właśnie ład jest siedliskiem przemocy systemowej.

Żyjemy w najbardziej nierównych czasach w historii. Nigdy wcześniej tak niewielu nie posiadało tak znacznej części światowego majątku. Jaka rzeczywistość kryje się za astronomicznymi liczbami na kontach miliarderów i wartościami wskaźników ekonomicznych opisujących nierówności?

Pół roku temu wszedł w życie podatek cukrowy. Konsumpcja słodzonych napojów spadła, ich ceny wzrosły. Choć reforma osiąga zakładane cele, nie sfinansowały jej korporacje, które zarabiają miliardy, a podatnicy – przede wszystkim najubożsi.

Jeśli nie zajmiemy się kompleksową naprawą usług publicznych, to stworzymy społeczeństwo południowoamerykańskie. Społeczeństwo głębokich podziałów, w którym pracodawcy kryją się za wysokimi murami rezydencji, bo boją się swoich wściekłych współobywateli.

Fundamentalna większość przemocy w naszym społeczeństwie to przemoc mężczyzn. Nie wszyscy mężczyźni mają skłonności do agresji, ale wszyscy od najmłodszych lat uczestniczą w grach, których esencją jest rywalizacja, konkurencja i walka. Grach, które mają tragiczne konsekwencje.

Kapitalizm jest jak bestia, którą każdego dnia musimy karmić naszą pracą. Nie przyjmuje wymówek ani zwolnień lekarskich. Jeśli nie nakarmimy jej przez parę tygodni, może uda się ją okiełznać. Jeśli przerwa potrwa dłużej – będzie nas terroryzować przez lata.

Niewolnictwo kojarzy się zwykle z zamierzchłą przeszłością. Tymczasem według Global Slavery Index w Polsce w 2018 roku mogło żyć nawet 128 tysięcy niewolników. Niewolnictwo wciąż istnieje, jest wszędzie wokół nas i ma się świetnie.

To, co mówił softpatriotyzm, czyli „wyrzućmy politykę ze szkół, nie róbmy polityki na szpitalach”, jest oszustwem. Turbopatriotyzm wychylił wahadło w drugą stronę i powiedział: „Wszędzie jest polityka, tylko polityka jest ważna, ale polityka to tak naprawdę walka o niepodległość Polski. I nasze szpitale to jest walka o niepodległość, nasze szkoły to jest walka o niepodległość”.

Martwi cię stan twojej gospodarki i zastanawiasz się, jak ją powiększyć? Chciałbyś, żeby twoje PKB było tak duże, jak najbogatszych państw na świecie? Oto kilka prostych metod, które sprawią, że twoja gospodarka urośnie! Bez inwestycji, bez konieczności walki z nierównościami!

Pewnego dnia sprywatyzowano powietrze. Każdy mógł kupić dożywotni abonament na tlen, jeżeli miał wystarczająco dużo pieniędzy. Ale można było też kupować go więcej i magazynować – w ilościach, w których samemu nie dało się go zużyć.

Polska sfera publiczna wygląda tak, jak gdyby trzydzieści lat temu powołano grupę rekonstrukcyjną, która do dziś odgrywa perypetie zwaśnionych rodów Romea i Julii.

Mitologia zaproponowana przez Napiórkowskiego nie tylko odcina się od kontestacji świata. Ukrywa relacje władzy, przemocy i zależności oraz konserwuje zastany porządek, nakładając na niego wielką łatę z napisem „Będzie dobrze!”.

Trafiłem ostatnio na wywiad Tomasza Sawczuka z Anną Gromadą w Kulturze Liberalnej. I się żachnąłem.

O demokratycznym języku i roli publicznego intelektualisty mówi Kacper Pobłocki, antropolog, autor książki „Kapitalizm. Historia krótkiego trwania”.

Antropologia była dla mnie sposobem na przekroczenie barier, które wynikają z tego, jak mocno współczesny świat nauki jest podzielony na dyscypliny – mówi Kacper Pobłocki, autor książki „Kapitalizm, historia krótkiego trwania”.

Nie istnieje taki zestaw strategicznych posunięć, który – realizowany w ciągu ostatnich trzech lat – dałby dziś Partii Razem 10 czy 15 procent poparcia w społeczeństwie.

Najpoważniejsze problemy, z którymi będziemy się mierzyć w XXI wieku, mają charakter społeczny. Nie rozwiążą ich algorytmy oparte na big data, uczenie maszynowe ani Elon Musk wysyłający samochód na Marsa.

Zdradziła nas matematyka. Wszystko zaczęło się w momencie, w którym ktoś postanowił precyzyjnie wyznaczyć wartość wierzytelności, zamknąć ją w liczbie, przedstawić w jednostce rozliczeniowej. Od tej pory dług, niegdyś podstawowy nośnik relacji społecznych, będzie zmieniał się w narzędzie władzy i przemocy.

– Chcesz oszczędzać – oszczędzaj, ale przy okazji podziel się z tymi, którzy oszczędzać nie mogą! – mówią analitycy Fundacji Kaleckiego, proponując rewolucję w polskim systemie emerytur jako jedyny sposób na uniknięcie katastrofy.

Trudno krytykować ruch społeczny skupiający się na promowaniu filantropii i wskazywaniu moralnych zobowiązań, jakie bogaci mają wobec ubogich. Okazuje się jednak, że truizm mówiący o tym, że każda idea może zostać zniekształcona i wypaczona, zdaje się adekwatny i w tym przypadku.