Światowy system rolnictwa i produkcji żywności znajduje się w kryzysie. Jego przejawem jest drastyczna nierównowaga w dystrybucji żywności: z jednej strony średnio co pięć sekund gdzieś na świecie dziecko poniżej 10 roku życia umiera z głodu, z drugiej strony marnujemy jedną trzecią całkowitej produkcji jedzenia. Co więcej, sposób, w jaki produkujemy żywność, przyczynia się do kryzysu ekologicznego. Rolnictwo przemysłowe ma większy udział w emisjach gazów cieplarnianych niż energetyka czy transport. Zanieczyszcza wodę i powietrze, doprowadza też do degradacji gleby. Aby podołać kryzysom społecznym i klimatycznym, a także zapobiec wymieraniu gatunków, nasze rolnictwo musi przejść fundamentalną transformację.
W dzisiejszym systemie produkcji żywności konsument jest praktycznie całkowicie odcięty od procesu produkcji jedzenia. Przyczyniają się do tego długie, mało transparentne łańcuchy produkcji. Żywność stała się więc dla większości z nas zwykłym towarem, w związku z czym chcemy, żeby – jak każdy towar – była możliwie najtańsza i zawsze łatwo dostępna. Realizując obecny model konsumpcji żywności, traktujemy naturę jako pole bezwzględnej eksploatacji. Aby zaradzić kryzysowi żywieniowemu i ekologicznemu, musimy zmienić nasze podejście do żywności i środowiska naturalnego, w którym żywność jest produkowana. Jeżeli potraktujemy żywność w kategoriach daru, radykalnie zmieni się nasze podejście do rolnictwa. Jako chrześcijanie wezwani jesteśmy do odkrycia w naturze i żywności darów Stworzenia; perspektywa teologiczna pozwala spojrzeć na rolnictwo nowymi oczyma. To głębsze spojrzenie na rolnictwo i produkcję żywności uzmysławia nam także, do jakiego stopnia działalność ludzka jest nierozłącznie powiązana z cyklami natury.
Ten numer jest próbą rozwinięcia właśnie tej perspektywy. Zastanawiamy się w nim, co musi się zmienić, aby produkcja żywności przebiegała bardziej sprawiedliwie, w harmonii z naturą, realizując wartości płynące z chrześcijańskiego rozumienia natury jako daru. Gdzie są nasiona nadziei, „ziarna gorczycy”, które stanowią zalążki nowego rolnictwa?
Potrzebne są zmiany systemowe, zarówno na poziomie producentów, dystrybutorów, jak i konsumentów. Potrzebne są zmiany w relacjach między Globalną Północą a Południem, między agrobiznesem a małymi producentami. Żeby przejść transformację, potrzebna będzie solidarność między nami wszystkimi, musimy zrozumieć, że to jest rzeczywiście nasza „wspólna strawa”.