Jak podkreśla papież Franciszek, ten sam system i ta sama chciwość prowadzą do wyniszczającej eksploatacji natury oraz do wykorzystywania i niesprawiedliwego traktowania licznych grup społecznych w wielu miejscach globu.
Postanowiliśmy wziąć na warsztat zawarty w encyklice „Laudato si’”, a skierowany do katolików i katoliczek oraz do wszystkich ludzi dobrej woli, apel o ratowanie naszej planety poprzez porzucenie dotychczasowego sposobu życia i gospodarowania zasobami. Pytamy, co to znaczy dla nas teraz i tutaj, w Polsce – kraju niedoświadczającym najbardziej dotkliwych konsekwencji zmian klimatu, ale nienależącym także do klubu państw najbogatszych, w których być może łatwiej jest głosić tak zwane „wartości postmaterialistyczne”.
Jesteśmy przekonani, że pragnienie zmiany można obudzić w Polkach i Polakach należących do różnych klas społecznych. Ogólnopolska debata dotycząca problemu smogu pokazała, że potrzebę działań systemowych – idących dalej niż wymiana żarówek na ledowe czy kupowanie eko żywności – zaczyna dostrzegać wielkomiejska klasa średnia. Walka o czyste środowisko nie jest i nie powinna być jednak domeną wyłącznie „sytych i zadowolonych”, których stać na bycie „eko”. Sojusznikami w tej walce mogą być również społeczności płacące wysoką cenę za życie i pracę w szkodliwych dla zdrowia warunkach, na przykład śląscy górnicy i ich rodziny. Wierzymy, że grupy uważane dziś za „hamulcowe” zielonych przemian, mogą stać się siłą napędową walki o sprawiedliwość ekologiczną. Niezbędna do tego jest jednak wiarygodna obietnica, że zmiany nie będą realizowane ponad ich głowami, a także że zostaną one oparte na fundamencie społecznej solidarności.
Wybory między samochodem a komunikacją publiczną, między lotem na drugi koniec świata a wakacjami w kraju, między dietą mięsną a wegetariańską czy między paleniem w piecu „byle czym” a zmianą ogrzewania na bardziej ekologiczne – są wyborami moralnymi. Nasze indywidualne starania okażą się jednak niewystarczające, jeśli nie zadbamy o rozwiązania systemowe, które sprawią, że „dobry wybór” będzie dostępny dla wszystkich Polek i Polaków, niezależnie od ich statusu materialnego i miejsca zamieszkania.
W numerze zamieszczamy także piękne nabożeństwo ułożone przez ojca Stanisława Jaromiego, lidera Ruchu Ekologicznego świętego Franciszka z Asyżu. Wierzymy, że lamentacja nad stanem planety może stać się pierwszym krokiem do nawrócenia i podjęcia dzieła całościowej przemiany świata.
Numer przygotowany we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie.
