Pierwsza, wiosenna fala pandemii COVID-19 w przebiegała w Polsce względnie łagodnie. Jednak mimo że nie spełniły się najczarniejsze scenariusze, niektóre społeczne i gospodarcze skutki zaznaczyły się już podczas wiosennego lockdownu, z czasem tylko przybierając na sile. Pandemia zaostrzyła i pogłębiła procesy i problemy, które nawarstwiały się od lat, czasem dziesięcioleci. Rysy i pęknięcia w strukturze naszej umowy społecznej, bolączki gospodarczej rzeczywistości. Nierówności i patologie na rynku pracy, dalsze wykluczenie grup społecznych, niejednoznaczne przepisy uderzające w całe branże gospodarki i potęgujące szum informacyjny. Kwestie te, lekceważone lub wręcz ignorowane długo przed COVID-em, wraz z rozwojem pandemii mogą utrwalać gospodarcze patologie i nierówności społeczne.
Opustoszała ulica Starowiślna, główna arteria komunikacyjna krakowskiego Kazimierza, w pierwszym dniu ogólnopolskiego lockdownu. Kraków, 15 marca 2020 roku.
Pracownicy Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo kontynuują wydawanie posiłków osobom w kryzysie bezdomności i potrzebującym – z zachowaniem dodatkowych środków ostrożności obowiązujących w czasie pandemii. Kraków, 19 marca 2020 roku.
Katarzyna Gorczyca, adiunkt na Uniwersytecie Jagiellońskim i mama dwulatki, w domu swoich rodziców w Brzesku 22 października 2020 roku. Ciężar obowiązków związanych z opieką nad dziećmi i pracą przy jednoczesnym strachu o zdrowie własne i bliskich skutkują zwiększonym poziomem stresu. Szacuje się, że aż 25 procent Polaków doświadcza objawów związanych z depresją, lękiem, zaburzeniami snu i odżywiania, a ograniczony dostęp do psychologów i psychiatrów utrudnia diagnozę i pomoc osobom wymagającym leczenia.
Pracownicy z Ukrainy podczas zbioru jabłek w sadach Witolda Piekarniaka w Magierowej Woli, 8 października 2020 roku. W mazowieckich sadach od kilkunastu lat pracują przeważnie cudzoziemcy, głównie z Ukrainy. Zamknięcie granic zakłóciło swobodny przepływ osób i zagroziło funkcjonowaniu zakładów rolnych korzystających z pracy robotników sezonowych. W ostatniej chwili wprowadzono zmiany w przepisach dotyczących kwarantanny, aby zaspokoić potrzeby dużych producentów rolnych. „Ludzi mamy tak na styk” – stwierdził Krzysztof Czarnecki, sadownik spod Grójca.
Nieznany mężczyzna przemawia do zgromadzonych na wiecu „Zjednoczeni przeciw Plandemii – Marsz o Wolność” w Krakowie 10 października 2020 roku. Ruchy antycovidowe (osób negujących istnienie pandemii i wzywających do nieprzestrzegania zasad bezpieczeństwa) gromadzą coraz większą widownię. Kryzys autorytetów, fake newsy i spiskowe teorie sprzyjają rozprzestrzenianiu się równoległych narracji, bańki w mediach społecznościowych potęgują istniejące już podziały, a nieprecyzyjne przepisy wzmagają tylko szum informacyjny.
Pan Ryszard przygląda się statkowi turystycznemu wypływającemu z portu w Łebie 13 sierpnia 2020 roku. Mężczyzna, który niedawno przebranżowił się z rybaka na przewodnika wypraw wędkarskich, został mocno dotknięty ograniczeniami związanymi z COVID-em, ponieważ większość jego dotychczasowych klientów stanowili turyści zagraniczni.
Zbigniew Słota, ratownik medyczny ze szpitala powiatowego w Brzesku, sfotografowany w swoim domu w Jadownikach 22 października 2020 roku podczas drugiej fali koronawirusa. „Pracujemy na 120 procent. Już nas nawet nie testują, jeśli nie masz objawów, pracujesz dalej” – mówi. Zbigniew znajduje ukojenie w ogrodnictwie. Dekady cięć budżetowych i nieskuteczne reformy służby zdrowia doprowadziły do powstania systemu niedofinansowanego i z rażącymi brakami kadrowymi.
Maseczki ochronne dołączają do różańca na lusterku wstecznym samochodu w Krakowie, 25 sierpnia 2020 roku. Wraz z kolejnym miesiącem pandemii maski stają się przedmiotami codziennego użytku.
Michał Bojko trzyma za rękę pacjenta podłączonego do respiratora podczas rutynowej fizjoterapii na Oddziale Intensywnej Terapii Szpitala Jana Pawła II w Krakowie, 1 grudnia 2020 roku. Wieloletnie zaniedbania w ochronie zdrowia doprowadziły do sytuacji, w której walka z COVID-em jest w dużej mierze oparta na doświadczeniu i zaangażowaniu pracowników.
Paweł głęboko oddycha, kończąc ostatnią rundę ćwiczeń na poręczach gimnastycznych w Parku Jordana w Krakowie, w zimny wieczór 21 października 2020 roku.
16 października 2020 roku, w związku ze wzrostem zachorowań spowodowanych koronawirusem, polski rząd wprowadził dalsze ograniczenia dotyczące zamykania siłowni, klubów fitness i innych obiektów sportowych. Rozporządzenie, ogłoszone z dnia na dzień, pozbawiło pracy nawet 150 000 specjalistów z branży fitness i wywołało dalszy niepokój i rosnącą frustrację z powodu chaotycznych decyzji rządu. Zdeterminowani pasjonaci sportu, amatorzy i zawodowcy, mimo niesprzyjającej pogody ruszyli do siłowni plenerowych i parków fitness.
Lokalna droga w powiecie lubaczowskim, województwo podkarpackie, 5 października 2020 roku. Wiosenny lockdown spowodował zawieszenie lub likwidację wielu lokalnych połączeń komunikacyjnych, potęgując wykluczenie transportowe, dotykające głównie mieszkańców wsi i mniejszych miejscowości.
Weronika Wielgus (po prawej) wraz z koleżanką dezynfekują miejsce pracy w kiosku z lodami w Krakowie, 24 marca2020 roku. W sytuacji pogarszającej się sytuacji epidemicznej wielu pracowników sektora usług zatrudnionych w oparciu o umowy cywilnoprawne zostało zmuszonych do dalszej pracy, nie tyle przez pracodawców, co przez konieczność utrzymania zatrudnienia i dochodu.
***
Projekt zrealizowany w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
